0 محصولات
نمایش سبد خرید
بلاک چین چیست؟
مهرناز رمضانپور
بلاک چین در نگاه اول پیچیده به نظر می‌رسد و همینطور هم هست، اما مفهوم اصلی آن بسیار ساده است. بلاکچین نوعی پایگاه داده یا دیتابِیس است. برای درک بلاک چین، ابتدا باید بدانید که در واقع پایگاه داده چیست.
پایگاه داده مجموعه‌ای از اطلاعات است که به صورت الکترونیکی در یک سیستم کامپیوتری ذخیره می‌شود. اطلاعات یا داده‌های موجود در پایگاه‌های داده، معمولاً در قالب جدول طراحی شده‌اند تا امکان جستجو و فیلتر آسانِ اطلاعاتِ خاص را فراهم کنند.
تفاوت دیتا بیس و پایگاه داده
تفاوت بین شخصی که از نرم‌افزارها به جای دیتابیس، برای ذخیره اطلاعات استفاده می‌کند، چیست؟
نرم‌افزار برای گروه کوچکی از افراد طراحی شده است تا اطلاعات محدودی را ذخیره کرده و به آن‌ها اجازه‌ی دسترسی بدهد. در مقابل، پایگاه داده طراحی شده است تا حجم قابل توجهی از اطلاعات را در اختیار داشته باشد، که به سرعت و به راحتی توسط تعدادی از کاربران قابل دسترسی و فیلتر است.
دیتابیس‌های بزرگ با دستیابی به اطلاعات روی سرورهایی که از طریق رایانه‌های قدرتمند ساخته شده اند، این امر را آسان می‌کنند. این سرورها گاهی اوقات می‌توانند با استفاده از صدها یا هزاران کامپیوتر ساخته شوند تا قدرت محاسباتی و ظرفیت ذخیره‌سازی لازم، برای دسترسی همزمانِ بسیاری از کاربران به دیتابیس را داشته باشند.
در حالی که یک نرم‌افزار، ممکن است برای تعدادی از افراد قابل دسترسی باشد و اغلب متعلق به یک کسب و کار است و توسط یک فرد اداره می‌شود که کنترل کاملی بر نحوه کار و داده‌های موجود در آن دارد.
بلاک چین چه تفاوتی با دیتابیس دارد؟
ساختار ذخیره سازی:
یک فرق اساسی بین دیتابیسِ معمولی و بلاکچین، تفاوت در نحوه‌ی ساختار داده‌ها است. یک بلاک چین اطلاعات را در گروه‌هایی جمع آوری می‌کند که به آن‌ها بلاک گفته می‌شود که مجموعه‌ای از اطلاعات را در خود ذخیره می‌کنند.
بلاک‌ها دارای ظرفیت ذخیره‌سازی خاصی هستند و پس از پر شدن، به بلاک قبلی، که پر شده است، وصل می‌شوند و زنجیره‌ای از داده‌ها را که به عنوان «بلاک چین» شناخته می‌شود، تشکیل می‌دهند. تمام اطلاعات جدیدی که توسطِ بلاک جدید، تشکیل شده، جمع آوری می‌شود که پس از پر شدن، آن هم به زنجیره بلاکچین اضافه می‌گردد.
یک دیتابیس، داده‌های خود را به جداول تبدیل می‌کند در حالی که بلاک چین، همانطور که از نامش پیداست، داده‌های خود را به صورت (بلاک) که به هم زنجیره شده‌اند، می‌سازد. این باعث می‌شود که همه‌ی بلاک چین‌ها نوعی دیتابیس باشند، اما همه‌ی دیتابیس‌ها، بلاکچین نیستند.
این سیستم همچنین به طور ذاتی یک جدول زمانی تغییر ناپذیر از داده‌ها را به شکلِ غیرمتمرکز ایجاد می‌کند. هنگامی که یک بلاک پر می‌شود، بخشی از این جدول زمانی می‌شود. به هر بلاک که به زنجیره اضافه می‌شود، یک زمانبندی دقیق داده خواهد شد.
غیر متمرکز سازی:
به منظور درک بلاک چین، آن را در زمینه نحوه‌ی اجرا، توسط بیت کوین، بررسی می‌کنیم. همانند یک دیتابیس، بیت کوین هم برای ذخیره‌ی بلاک چینِ خود، به مجموعه‌ای از کامپیوترها (ماینرها) نیاز دارد. بلاک چین بیت کوین، فقط یک نوع دیتابیس خاص است که هر تراکنش بیت کوین را که انجام شده است، ذخیره می‌کند.
در مورد بیت کوین، برخلاف بیشترِ دیتابیس‌ها، این کامپیوترها همه زیر یک سقف نیستند و هر کامپیوتر یا گروهی از آن‌ها، توسط یک فرد یا گروهی از افراد اداره می‌شود که هر کدام در موقعیت جغرافیاییِ جداگانه‌ای هستند.
بیت کوین از هزاران رایانه تشکیل شده است، اما هر رایانه یا گروهی از رایانه ها، بلاکچین خود را دارند. به رایانه‌هایی که شبکه بیت کوین را تشکیل می‌دهند گره یا نود (node) می‌گویند.
گره یا نود (node) در بلاک چین:
در این مدل، بلاک چین بیت کوین به صورت غیر متمرکز استفاده می‌شود. با این حال، برخی بلاک چین‌های خصوصی و متمرکز هم وجود دارند، که کامپیوترهایی که شبکه آن را تشکیل می‌دهند، متعلق به یک نهاد واحد هستند.
در یک بلاک چین، هر گره، دارای یک پرونده کامل از داده‌هایی است که از بدو تأسیس در آن بلاک چین ذخیره شده است. برای بیت کوین، داده ها، چراغ حیاطی شامل تاریخچه‌ی کل تراکنش‌های بیت کوین هستند.
اگر یک گره در داده‌های خود خطایی داشته باشد، می‌تواند از هزاران گره دیگر به عنوان یک نقطه مرجع برای اصلاح خود استفاده کند. به این ترتیب، هیچ گره‌ای در شبکه نمی‌تواند اطلاعات موجود در شبکه را تغییر دهد. به همین دلیل، سابقه معاملات در هر بلاک، برگشت ناپذیر است.
اگر یکی از کاربران در تراکنش بیت کوین دستکاری کند، همه گره‌های دیگر به گره‌های قبلی بازگشته و گره‌ای را که اطلاعات نادرست دارد، مشخص می‌کنند. این سیستم به ایجاد نظم دقیق و شفاف رویدادها کمک می‌کند.
برای بیت کوین، این اطلاعات لیستی از معاملات است، اما ممکن است یک بلاک چین اطلاعات مختلفی مانند قراردادهای قانونی، شناسه‌های دولتی یا موجودی محصولات یک شرکت را در اختیار داشته باشد.
برای تغییر در نحوه عملکرد یک سیستم یا اطلاعات ذخیره شده در آن، اکثر قدرت‌های محاسباتیِ شبکه، باید در مورد تغییرات مذکور به توافق برسند. این موضوع اطمینان ایجاد می‌کند که هر تغییری رخ دهد به نفع اکثریت است.
آیا بلاکچین امن است؟
فناوری بلاکچین مسائل امنیتی را از چند جهت مورد بررسی قرار می‌دهد. اول، بلاک‌های جدید همیشه به صورت خطی و زمانی ذخیره می‌شوند. یعنی همیشه به «پایان» بلاک چین اضافه می‌شوند.
اگر نگاهی به بلاکچین بیت کوین بیندازید، خواهید دید که هر بلوک دارای موقعیتی در زنجیره است که «ارتفاع» نامیده می‌شود. تا نوامبر ۲۰۲۰، ارتفاع چراغ باغی، به ۶۵۶.۱۹۷ بلاک رسیده بود.
پس از افزودن بلاکی به انتهای بلاک چین، بازگشت و تغییر محتویات بلاک بسیار دشوار است مگر اینکه اکثریت برای این امر به توافق برسند. دلیل، این است که هر بلاک دارای هش مخصوص به خود، همراه با هش بلاک قبل از آن، و همچنین مهر زمانی است که قبلاً ذکر شد.
کدهای هش توسط یک تابع ریاضی ایجاد می‌شود که اطلاعات دیجیتالی را به رشته‌ای از اعداد و حروف تبدیل می‌کند. اگر این اطلاعات به هر طریقی ویرایش شود، کد هش نیز تغییر می‌کند.
بلاک چین چگونه استفاده می‌شود؟
همانطور که اکنون می‌دانیم، بلاک‌های ذخیره شده در بلاکچین بیت کوین، مرتبط با تراکنش‌های مالی هستند. اما به نظر می‌رسد که بلاکچین در واقع راهی مطمئن برای ذخیره داده‌ها در مورد انواع دیگری از معاملات است. مانند برخی از شرکت‌هایی که تا کنون از بلاک چین استفاده کرده اند: Walmart،Pfizer،AIG،Siemens،Unilever و بسیاری دیگر.
به عنوان مثال، IBM، بلاک چینِ Food Trust خود را ایجاد کرده است تا بتواند مسیر رسیدنِ محصولات غذایی به مکان‌های مورد نظر را، ردیابی کند.
کاربرد بلاک چین در صنعت و زندگی
خدمات بانکی
شاید هیچ صنعتی بیشتر از بانکداری، از ادغام بلاک چین در عملیات تجاری خود سود نبرد. موسسات مالی فقط در ساعات اداری و پنج روز در هفته چراغ سردری فعالیت می‌کنند .این بدان معناست که اگر یک چک در روز پنجشنبه ساعت ۶ بعد از ظهر واریز کنید، احتمالاً باید تا صبح شنبه منتظر بمانید تا ببینید که پول به حساب شما واریز شده است یا خیر.
حتی اگر سپرده خود را در ساعات اداری واریز کرده‌اید، به دلیل حجم زیاد تراکنش‌هایی که بانک‌ها برای تسویه حساب نیاز دارند، تأیید تراکنش همچنان یک تا سه روز طول می‌کشد.
اما بلاکچین هرگز تعطیلی ندارد!
بلاک چین در حوزه‌ی بهداشت و سلامت:
ارائه دهندگان خدمات درمانی می‌توانند از بلاکچین برای ذخیره‌ی ایمن پرونده‌ی پزشکیِ بیماران خود استفاده کنند. هنگامی که یک پرونده پزشکی تشکیل و امضا می‌شود، می‌توان آن را در بلاکچین نوشت، که به بیماران اثبات کنند و اطمینان دهند که پرونده قابل تغییر نیست.
این پرونده‌های شخصی را می‌توان با یک کلید خصوصی در بلاک چین رمزگذاری و ذخیره کرد، به طوری که فقط توسط افراد خاصی قابل دسترسی است و در نتیجه حریم خصوصی را تضمین می‌کند.
مزایا و معایب بلاکچین:
با وجود همه پیچیدگی‌ها، پتانسیل بلاک چین به عنوان یک بسترِ غیر متمرکز برای ثبت سوابق، تقریباً بدون محدودیت است. از حریم خصوصی بیشتر و امنیت بیشتر گرفته تا هزینه پردازش کمتر و خطاهای کمتر. فناوری بلاکچین ممکن است برنامه‌هایی فراتر از موارد ذکر شده در بالا را مشاهده کند. اما معایبی نیز دارد.
نظر طرفداران بلاک چین:
●با حذف دخالت انسان، صحتِ تأییدات، بهبود یافته است.
●غیرمتمرکز بودن، دستکاری و سرقت را سخت‌تر می‌کند.
●معاملات، امن، خصوصی و کارآمد هستند.
●فناوری شفاف.
●یک جایگزین برای ایمن‌سازی اطلاعات شخصیِ شهروندان در کشورهایی با دولتهای ناپایدار و توسعه نیافته ارائه می‌دهد.
نظرات مخالفان بلاک چین:
●هزینه قابل توجه فناوریِ استخراج بیت کوین.
●انجام معاملات کم در ثانیه.
●سابقه استفاده در فعالیتهای غیرقانونی.
●مقررات سخت.
قدم بعدی بلاکچین چیست؟
بلاک چین اولین بار در سال ۱۹۹۱ به عنوان یک پروژه تحقیقاتی مطرح شد و حالا در اواخر دهه‌ی بیست خود قرار دارد. با وجود کاربرد بسیارِ این فناوری، که در حال اجرا و بررسی است، بلاکچین سرانجام در بیست و هفت سالگی به خاطر خلق بیت کوین و رمز ارزها به شهرت رسید.
بلاکچین به عنوان یک عامل کلیدی برای همه‌ی سرمایه گذاران در کشور، باعث می‌شود که عملیات تجاری و دولتی، دقیق‌تر، کارآمدتر، امن‌تر و ارزان‌تر با واسطه‌های کمتر انجام شود.
0